Stres Yönetimi Nasıl Olmalıdır?

Stres yönetimiyle ilgili en iyi başlangıç stresin kaynağını bulmaktan geçmektedir. Stres altında hisseden kişilerin öncelikle bu stres yönetimi neyin sebep olduğunu bulmaları gerekir. Stresin kaynağına dair detaylıca düşünmek aynı zamanda neyle başa çıkmanız gerektiğini anlamanıza da yardımcı olacaktır.  Zira stresli hissetmenize neyin sebep olduğunu bilmeden yalnızca bu histen kurtulmayı istemek olduğunuz yerde dönüp durmak manasına gelecektir. Stresin kaynağını bulduktan sonra çözüm odaklı bir davranış sergilemek stres etkenlerini ortadan kaldırmanızdaki en büyük yardımcınız olacaktır. Örneğin bir öğrencinin okulu tarafından verilen ödevlerden dolayı baskı altında ve stresli hissettiğini ele alındığında öğrenci bu ödev fazlalığından dolayı sürekli erteleme kararı verir.

Erteleme kararı verdikçe ödevler bir yığın haline gelir ve öğrenci daha da stresli hissetmeye başlar. Fakat öğrenci stresin kaynağının farkına vardığında ve çözüm odaklı bir tavır sergilediğinde, yani erteleme kararına son verip ödevlerinin tamamlamaya başladığında stresin kaynağını ortadan kaldırmış olur. Bu tarz çözüm odaklı yaklaşımlar stresli dönemlerinizle başa çıkmanızda en büyük yardımcınız olabilmektedir.

Stres Altında Mıyım?

Stres altında olduğunuzu anlamanın bazı yolları bulunmaktadır. Öncelikle stres yönetimi hissinin yarattığı belirtileri inceleyerek bu belirtilerin üzerimizde gözlenip gözlenmediğini anlayabiliriz. Bu belirtiler genellikle dört farklı kategoride ele alınmaktadır. Bu kategoriler ise duygusal, düşünsel, davranışsal ve bedensel belirtiler olmaktadır. Bu belirtiler dört farklı grupta ele alınıyor olsa da farklı kategorilerde bulunan belirtileri aynı anda hissetmemiz de mümkündür.

Duygusal Belirtiler Nelerdir?

Stresli olmanın yarattığı duygusal belirtilerin başında genellikle endişeli hissetmemiz gelmektedir. Stresli olduğumuzda genelde sıkıntılı ve endişeli bir hisse kapılırız. Bunun dışında içimizde korku hissi hâkim olabilmektedir. Stres altında olmak ayrıca yalnız hissetmemize de sebep olabilmektedir. Bununla birlikte daha önce başarılı olduğumuz konularda bile kendimizi yetersiz ve beceriksiz hissedebiliriz. Normal zamanlarımıza nazaran daha alıngan bir ruh halinde olmamız ya da daha öfkeli olmamız da stres yönetimi altında hissettiğimizde gözlenen duygusal belirtilere dahildir.

Düşünsel Belirtiler Nelerdir?

Stresin üzerimizde yarattığı düşünsel belirtiler genellikle bizi karamsarlığa sürüklemesidir. Gelecek kaygısı bu dönemlerde daha belirgin bir hâl alabilir. Stresin kaynağından uzaklaşmak için sürekli hayal kurmak isteyebiliriz. Bu da bir şeylere odaklanmamızın önüne geçebilmektedir. Stres yönetimi zamanla yaşanan ve olduğumuz dönemlerde özgüven problemleri yaşamamız da ihtimaller dâhilindedir. Ayrıca birtakım günlük unutkanlıklar da söz konusu olabilmektedir.

Davranışsal Belirtiler Nelerdir?

Stresli olmak davranışlarımıza da etki etmektedir. Daha önceleri rahat bir şekilde verebildiğimiz kararlar stresli olduğumuz dönemlerde stres yönetimi bizim için daha zorlu olabilir. Öfkeli ruh hâlimizin daha öfkeli bir konuşma üslubunu tetiklemesi de gözlenmektedir. Konuşma zorlukları, kekeleme gibi durumların yaşanması ya da ortada gözle görülür hiçbir sebep olmadan ağlamaya başlamak stresin üzerimizdeki davranışsal etkilerine örnek olarak verilebilir. Ayrıca alkol, sigara ve uyarıcı madde gibi kötü alışkanlıklara eğilim de söz konusudur.

Bedensel Belirtiler Nelerdir?

Stresli hissettiğimizde bedensel faaliyetlerimizde de bazı bozukluklar gözlenebilir. Eskiye nazaran avuç içlerimizin ya da vücudumuzun daha çok terlemesi, başımızın sürekli ağrıması gibi sorunların gözlenmesi stres yönetimi sağlanmadıktan sonra stres altındayken olasıdır. Ayrıca stres altında olan kişilerin uyku alışkanlıklarında da değişiklikler gözlenmektedir. Normalden daha fazla uyumak ya da normalden daha az uyumak sıkça gözlenen belirtiler arasındadır. Bununla birlikte gözlenen diğer belirtiler ise şöyle listelenebilir:

• Boyun ve sırt ağrıları,
• Daha sık tuvalete çıkmak,
• Sindirim ve boşaltım sistemi problemleri,
• Mide ve baş ağrısı,
• İştahsızlık ya da aşırı iştah,
• Boğaz kuruluğu,
• Daha çabuk yorulmak,
• Daha önce gözlenmeyen sinirsel tiklerin kendini göstermesi,
• Daha önce gözlenen sinirsel tiklerin daha sık gözlenmesi.