Antisosyal kişilik bozukluğu tanısı 18 yaşından büyük olan kişilerin uzun süreli olarak aynı belirtileri göstermesi sonucunda konulmaktadır. Genel olarak hak ve yasaların ihlal edilme dürtüsü, aldatıcı davranışlar, saldırgan tutumlar bir arada görüldüğünde Antisosyal Kişilik Bozukluğu olduğu söylenebilmektedir.
Antisosyal kişilik psikopati ya da sosyopati olarak da tanımlanmaktadır. Bu tanıyı alan kişilerde empati yoksunluğundan kaynaklı olarak yıkıcı davranışların görüldüğü bilinmektedir. Aynı zamanda diğer davranışların da zıtlıklar içerdiği ve aşırılıklar gösterdiği bilinmektedir.
Bir kişiye kişilik bozukluğu tanısı konulması için belirtilerin sürekli olarak seyrediyor olması gerekmektedir. Bu tanı çoğunlukla suç işleme eğilimi gösteren kişilerde bulunduğu için acil tedavi gerektirmektedir.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Antisosyal kişilik bozukluğu belirtileri şu şekilde sıralanmaktadır:
- Başkalarının haklarını ve gene toplumsal yasaları ihlal etme
- Verilen sorumlulukları ya da görevleri kasıtlı olarak yerine getirmeme
- Romantik ilişki kuramama ya da aşırı bağımlı ilişkiler kurma
- Saldırgan ve şiddet içeren davranışların sergilenmesi
- Dürtülerin kontrol edilememesi
- Empati yoksunluğu
- Yapılan davranışlardan pişmanlık duymama
- Sürekli olarak yalan söyleme davranışı
Tüm bu belirtilerin aynı anda görülmese de çoğunluğunun bulunması durumunda kişide kişilik bozukluğu olduğu bilinmektedir. Bunun yanı sıra yaş ve cinsiyete göre de belirtilerde farklılık olması söz konusudur.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Hangi Nedenlerle Ortaya Çıkar?
Antisosyal kişilik bozukluğunun ortaya çıkma nedenleri arasında hem genetik hem de çevresel faktörler bulunmaktadır. Genetik faktörler, aile içerisinde kişilik bozukluğu tanısının olması olarak bilinirken Antisosyal kişilik çevresel nedenleri ise şu şekilde sıralanabilmektedir:
- Sosyo-ekonomik olarak alt bir sınıfta bulunması nedeniyle sağlıklı bir sosyal çevreden uzak olma
- Anne ve baba tutumlarında tutarsız ve yanlış davranışların bulunması
- Anne ve babadan birisinin suç geçmişinin olması
- Tedavi edilmemiş dikkat eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğunun olması
- Anne ya da babadan birinin psikolojik bir sorunu olması nedeniyle sağlıklı bir aile ortamının olmaması
Bu nedenler, Antisosyal kişilik oluşmasının doğrudan nedeni olmamakla birlikte ortaya çıkaran sebepler olarak da gösterilebilmektedir. Doğrudan bir nedene bağlanmayan bu tanı, kişiye bağlı olarak farklı nedenlerle de ortaya çıkabilmektedir.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Tanısı Koyma Süreçleri Nasıldır?
Antisosyal kişilik bozukluğu tanı koyma süreçleri Psikiyatri tarafından takip edilmektedir. Hastanın davranışlarının incelenmesi ve gerekli testlerin yapılmasından sonra tanılama işlemlerine geçilmektedir.
Tanı koyma işlemleri için hastanın 18 yaşından büyük olması gerekmektedir. 18 yaşından küçük olan bireyler için herhangi bir kişilik bozukluğu tanısı konulamamakta olup belirtilerin olması durumunda ise sürecin önlenmesi mümkün olmaktadır.
Antisosyal kişilik tanısı için özel olarak belirlenmiş olan bir test bulunmamaktadır. Hastanın şikayetleri göz önünde bulundurularak bir tanı koyma süreci yürütülmekte olup tedavi aşamaları da bu tanı ile birlikte yürütülmektedir.
Antisosyal Kişilik Bozukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Antisosyal kişilik bozukluğu tedavisi yapılırken öncelikle resmi bir tanı alınması gerekmektedir. Tanı sonrasında dürtülerin kontrol altına alınması için ilaç tedavisi uygulanırken davranışların düzenlenmesi için de psikoterapi seansları uygulanmaktadır.
Tedavi süreçleri içerisinde genellikle kişilik bozukluğunun yanı sıra ortaya çıkan farklı nedenlerin de olması durumunda bu nedenlerin ortadan kaldırılmasına yönelik de tedavi aşamalarının sürdürüldüğü bilinmektedir. Genellikle Hiperaktivite veya Anksiyete gibi problemler en sık görülenler arasında yer almaktadır.
Antisosyal kişilik tedavilerinde tam ve kesin bir sonuç bulunmamaktadır. Hastanın sosyal çevresi, hastalığın hangi ölçüde olduğu gibi faktörler tedavi sürecinin de gidişatı üzerinde belirleyici olan faktörler olarak bilinmektedir.
